Interview met Brecht Arnaert – Van ego naar Zelf
Tekst : Marleen De Braekeleer
De eerste keer dat ik hoorde van Brecht Arnaert was via een gesprek dat hij enkele jaren geleden had met Johnny Verkuringen van de Europese Goudstandaard, die elders in deze editie aan bod komt in het artikel ‘Voorbij het geld: nieuwe vormen van waarde’.
Ik was meteen geboeid door wat Brecht te zeggen had. Zijn inzichten overstegen de klassieke economische kaders en verrieden een visie die zowel diepgaand als toekomstgericht is. Vandaag is Brecht niet enkel econoom en filosoof, maar ook Doctor in Austrian Economics. In zijn doctoraat verbond hij economie en psychologie, geïnspireerd door denkers als Carl Gustav Jung en Carl Menger. Daaruit ontstond zijn idee van een transcendentale ectonomie: een denkkader dat stelt dat echte welvaart begint in de binnenwereld en zich van daaruit naar buiten vertaalt.
Het is opvallend dat zijn visie aansluit bij de gelaagde benadering van Ron Haenen, co-creator bij Stammen Magazine. (nvdr zie artikel in Stammen 5: Van Nephthys tot Osiris: de lagen van bewust-zijn ontrafeld’)
Waar Ron de lagen van bewustzijn duidt vanuit Egyptische en Indische tradities, brengt Brecht een neo-jungiaans model dat zowel de psyche als de maatschappij in vijf niveaus indeelt. Bij beiden staat de weg van ego naar Zelf centraal: de tocht naar een innerlijke kern die de bron vormt van persoonlijke én collectieve transformatie via de schaduw.
We gingen met Brecht in gesprek over zijn werk en zijn nieuwe initiatief: De Bewustzijnswervel.
De vijf lagen
Stammen Magazine: Je model beschrijft vijf lagen in de psyche én in de maatschappij. Waar begon dat inzicht voor jou te dagen?
Brecht Arnaert: Het was een combinatie van analyse en ervaring. Als econoom zocht ik naar patronen in samenlevingen en ontdekte ik vijf lagen: het eerste wat we doen, als baby, is om ons heen grijpen naar materie die we nodig hebben. Dat is economie in zijn meest basale vorm. Dan leren we dat sommige materie van anderen is en dat er regels zijn rond het gebruik daarvan. Dat is sociologie in zijn meest basale vorm. Dan ervaren we dat sommigen de regels maken en anderen niet. Dat is politiek, die ik beschouw als de pathologie van de sociologie. Want vanaf het punt dat je de ethiek achter de politiek begint te analyseren, begin je ook te beseffen dat er helemtaal niks achter zit. Dan begint een lange tocht door je eigen psyche: waarom geloof ik wat ik geloof? Dat derde niveau, ethiek, is dus het spilniveau, omdat het je rechtstreeks confronteert met wie je bent, en vooral, met wie je niet bent. Dat is waarom ethiek altijd verband houdt met de schaduw.
In het werk van Carl Jung vond ik dan de volgende lagen: de mens en zijn symbolen, dat verwijst naar het feit dat mensen met eenzelfde ethiek elkaar opzoeken, en culturen vormen. En ga je nog dieper, dan bemerk je dat de hoogste culturen eigenlijk allemaal een gelijkaardige spirituele kern hebben: een diep respect voor het mysterie. En dus kwam ik tot een polair model van persona, ego, schaduw, archetypes en Zelf aan de zogezegde binnenkant, en economie, politiek, ethiek, cultuur en spiritualiteit aan de buitenkant. Het diepere inzicht is natuurlijk dat die één zijn, gescheiden door je eigen waarneming. Afhankelijk van wat jij waar acht, herschikken die velden zich.

Universele blauwdruk
Stammen Magazine: Ron Haenen beschrijft een vergelijkbare gelaagdheid, gekoppeld aan oude tradities. Hoe kijk jij naar die parallellen?
Brecht Arnaert: Ik zie daarin een bevestiging dat er een universele structuur is. Of je nu vertrekt vanuit Jung of vanuit Vedische wijsheid, telkens kom je uit bij hetzelfde principe: de mens bestaat uit 5 lagen die samen één geheel vormen.
Het wijst op een archetypisch patroon dat in individuen én samenlevingen werkzaam is. Zodra je dat inziet, begrijp je dat economie of politiek nooit losstaan van bewustzijn. Alles is met elkaar verbonden, en transformatie begint daar waar we die verbinding erkennen.
Het Zelf
Stammen Magazine: Zowel bij jou als bij Ron staat de reis naar het Zelf centraal. Wat betekent het Zelf voor jou, en hoe verhoudt die kern zich tot collectieve transformatie?
Brecht Arnaert: Het Zelf is de meest mysterieuze laag. Het is geen identiteit of rol, maar een ervaring van oneindigheid en veiligheid. Wanneer je het Zelf leert aanraken, verandert je trilling: je leeft niet meer vanuit angst en tekort, maar vanuit vertrouwen.
Dat werkt ook collectief door. Als genoeg mensen hun schaduw integreren en zich verbinden met hun Zelf, ontstaat er een cultuur die gedragen wordt door liefde in plaats van controle. De rijkdom die daaruit voortkomt, is eerst innerlijk, maar straalt onvermijdelijk uit naar de wereld.
Wervelen als ervaring
Stammen Magazine: Op 25 oktober organiseer je De Bewustzijnswervel. Welke lagen hoop je die dag bij mensen aan te raken?
Brecht Arnaert: We nemen mensen die dag mee door de lagen heen. In de voormiddag denken we samen in een panelgesprek. Rond de middag is er een culinaire meditatie om met volle aandacht te proeven. In de namiddag gaat het over voelen via ademwerk, lichaamswerk en finaal ook het wervelen zelf, dat we heel sacraal en ceremonieel benaderen. (FOTO van Lizelot De Stigter zou hier goed zij
Dat wervelen is bijzonder: het brengt je energetisch veld in beweging en verbindt je op een dieper niveau met anderen. Ik heb onlangs zelf gewerveld, in een diepe meditatie, en mijn ervaring is dat daardoor ook de mensen rondom mij de stap maken van angst naar vertrouwen. Je activeert hun veld, en daarna hun individuele psyche. Het is werkelijk magisch. Als velen dat tegelijk doen, ontstaat er een stille kracht die harmonie brengt – een transformatie van binnenuit.


Naar een nieuwe cultuur
Stammen Magazine: Als spiritualiteit, wetenschap, economie en psychologie opnieuw in verbinding komen... Kunnen we dan spreken van een nieuwe cultuur?
Brecht Arnaert: Vandaag worden die domeinen vaak losgekoppeld, maar in wezen horen ze samen. Als we dat opnieuw integreren, ontstaat een cultuur waarin het Zelf centraal staat en vertrouwen en creativiteit de drijvende krachten zijn.
Ik zie die cultuur al kiemen in initiatieven en gemeenschappen. Het is geen revolutie, maar een herinnering aan wat we diep vanbinnen al wisten: dat wetenschap zonder ziel, economie zonder ethiek en psychologie zonder spiritualiteit onvolledig zijn.
Stamkracht
Stammen Magazine: De Bewustzijnswervel speelt zich af op 17 plekken, als eerbetoon aan de oude Zeventien Provinciën. Wat raakt jou in dat beeld?
Brecht Arnaert: In de zestiende eeuw waren de Lage Landen het centrum van de wereld: welvarend, onafhankelijk en creatief. Dat erfgoed zit nog in ons collectieve geheugen. Met De Bewustzijnswervel wil ik die geest opnieuw oproepen – niet uit nostalgie, maar als herinnering aan onze kracht.
Daarin zie ik een kiem voor een nieuwe gemeenschap: een moderne stamkracht. We zijn bedoeld om ons te verbinden in vrijheid, vanuit onze kern. Als we die kracht activeren, kan er een samenleving ontstaan die tegelijk modern is en geworteld in iets oerouds.
Stammen Magazine: Als je mensen één boodschap zou willen meegeven, wat zou dat zijn?
Brecht Arnaert: Dat de grootste rijkdom al in jezelf aanwezig is. Zodra je je schaduw omarmt en je Zelf aanraakt, verandert je trilling. En die trilling werkt door in de wereld.
Als genoeg mensen dat doen, verandert ook het collectieve veld. Niet door strijd, maar door herinnering. Vrij, verbonden, scheppend – dát is de uitnodiging van De Bewustzijnswervel.
De Lage Landen Bewustzijnswervel – 25 oktober 2025
Op 25 oktober 2025 vindt De Lage Landen Bewustzijnswervel plaats. Duizenden mensen in Vlaanderen en Nederland verbinden zich die dag gelijktijdig op zeventien locaties, als eerbetoon aan de oude Zeventien Provinciën.
De dag kent drie stappen:
- Denken – een panelgesprek met inzichten uit economie, psychologie en spiritualiteit.
- Proeven – een culinaire meditatie met volle aandacht.
- Voelen – ademwerk, dans en wervelen.
De hoofdlocatie is Merendree (bij Gent). Je kan ook aansluiten op één van de zestien provinciale locaties, of zelfs van thuis uit.
👉 Reserveer je tickets via www.bewustzijnswervel.org.
Na registratie ontvang je updates, praktische info en een uitnodiging om je energetisch mee af te stemmen.


De Lage Landen Bewustzijnswervel – 25 oktober 2025
Op 25 oktober 2025 vindt De Lage Landen Bewustzijnswervel plaats. Duizenden mensen in Vlaanderen en Nederland verbinden zich die dag gelijktijdig op zeventien locaties, als eerbetoon aan de oude Zeventien Provinciën.
De dag kent drie stappen:
-
Denken – een panelgesprek met inzichten uit economie, psychologie en spiritualiteit.
-
Proeven – een culinaire meditatie met volle aandacht.
-
Voelen – ademwerk, dans en wervelen.